Βάλε τις βάσεις για την επιτυχία: Δικτυώσου!

Λίγα χρόνια πριν, είχα μόλις τελειώσει την άσκησή μου, όταν, μαζί με μερικές χιλιάδες ακόμη φρέσκους πτυχιούχους της Νομικής, βγήκα να ψωνίσω στην αγορά εργασίας. Έστειλα το βιογραφικό μου σε ένα - δύο δικηγορικά γραφεία, χωρίς σπουδαία ανταπόκριση, ώσπου μου τηλεφώνησε μία συμμαθήτριά μου από το λύκειο, επίσης δικηγόρος, με την οποία πάντως ποτέ δεν είχαμε ιδιαίτερη επαφή. Στο κτήριο που στεγάζεται το γραφείο της, μου είπε, μία δικηγόρος αναζητά συνεργάτη με εξειδίκευση στο δημόσιο δίκαιο. Η συνάδελφος και παλαιά συμμαθήτρια θυμόταν ότι έκανα μεταπτυχιακό και αμέσως σκέφτηκε ότι μπορεί να ενδιαφερόμουν. Πήγα, λοιπόν, στη συνέντευξη και πήρα τη θέση, χωρίς άλλα διαπιστευτήρια πλην της κοινής μας γνωστής.

Λίγο αργότερα, έτυχε να γνωριστώ σε καθαρά φιλικό επίπεδο με μία κατά πολύ εμπειρότερη και ήδη επιτυχημένη συνάδελφο. Στην πορεία, συνεργαστήκαμε σε κάποια υπόθεση και, εν συνεχεία, ο συνεργάτης της μου ανέθεσε την υπόθεση ενός δικού του πελάτη, χωρίς ποτέ να έχει δει δείγμα γραφής μου, απλώς βασιζόμενος στην σύσταση της συναδέλφου.

Περίπου την ίδια εποχή, η κόρη μίας οικογενειακής φίλης, φυσιοθεραπεύτρια στο επάγγελμα, είχε έναν ασθενή με κινητικά προβλήματα και σημαντική περιουσία, ο οποίος αναζητούσε δικηγόρο προκειμένου να διαχειριστεί τις υποθέσεις του. Εκείνη τον παρέπεμψε σε εμένα με βασικό κριτήριο την προσωπική μας γνωριμία. Σήμερα, ο άνθρωπος αυτός είναι από τους καλύτερους και τους πιο σταθερούς μου πελάτες.

Χρειάζεται  να αναφέρω κι άλλα παραδείγματα ή το πιάσατε το νόημα;

Όποιος γυρίζει, μυρίζει

Θα έχετε ακούσει, υποθέτω, την ρήση: «στην ζωή δεν μετράει τόσο το τι γνωρίζεις όσο το ποιον γνωρίζεις». Στην Ελλάδα ζούμε, άλλωστε. Προσέξτε, ωστόσο, το εξής: σε όλα τα παραδείγματα που προανέφερα, με επέλεξαν, όχι επειδή ήμουν η κόρη του τάδε ή κουμπάρα του δείνα ούτε χάριν της κομματικής μου ταυτότητος. Κανένα από τα παραπάνω πρόσωπα δεν συνδέεται μαζί μου με δεσμούς αίματος ή έστω στενής φιλίας. Κανείς τους, εξ άλλου, δεν είχε κάποιον ιδιαίτερο λόγο να με ευνοήσει έναντι κάποιου άλλου συναδέλφου, πιθανότατα εξ ίσου ικανού. Ούτε, όμως, από την άλλη, ήταν εις θέσιν να γνωρίζουν αν όντως άξιζα την εμπιστοσύνη τους. Παρ’ όλα αυτά, με εμπιστεύτηκαν. 

Γιατί, όμως, να το κάνουν;

Πολύ απλά, επειδή με γνώριζαν. Κι επειδή με εκτιμούσαν. 

Είτε σας αρέσει είτε όχι, το ταλέντο, τα πτυχία και η εργασιακή εμπειρία («αυτά που ξέρεις») δεν αρκούν για να προοδεύσετε στην επαγγελματική σας σταδιοδρομία. Τόνοι μελάνης έχουν χυθεί για το πώς θα στήσετε το καλύτερο βιογραφικό εν τούτοις, χωρίς να αμφισβητώ ότι πράγματι διαθέτετε όλες τις απαραίτητες ικανότητες για την θέση, το πώς θα βρεθεί αυτό το κομμάτι χαρτί στα κατάλληλα χέρια είναι εντελώς άλλο ζήτημα.

Μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ατόμων με παρόμοια προσόντα, ο δυνητικός πελάτης ή εργοδότης θα προτιμήσει αναμφίβολα κάποιον που ήδη γνωρίζει, έστω και εξ όψεως ή ακουστά, κι αυτό όχι τόσο από διάθεση ευνοιοκρατίας, όσο κυρίως επειδή το πιο οικείο μοιάζει και πιο ασφαλές. Μην σας παραξενεύει: οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να επιλέγουν βάσει των συναισθημάτων τους, παρά της λογικής. Για τον ίδιο λόγο, αυτό που κυρίως ενδιαφέρει τον περισσότερο κόσμο είναι όχι τόσο να κάνει την καλύτερη δυνατή επιλογή, αλλά απλώς να αποφύγει μία κακή επιλογή.  

Η Δύναμη των Αδυνάμων Δεσμών

Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο κοινωνιολόγος Mark Granovetter πραγματοποίησε μία σειρά από συνεντεύξεις με ανθρώπους που είχαν προσφάτως αλλάξει θέση εργασίας, προκειμένου να μάθει πώς βρήκαν τη νέα τους δουλειά. Ανακάλυψε, λοιπόν, ότι πολλοί εξ αυτών είχαν βρει δουλειά μέσω κάποιας προσωπικής γνωριμίας.  Αυτό, όμως, που εντυπωσίασε τον ερευνητή ήταν ότι οι εν λόγω προσωπικές γνωριμίες δεν αφορούσαν στενές φιλίες αλλά απλούς γνωστούς, γεγονός που τον ώθησε να συγγράψει στην συνέχεια το πολύκροτο άρθρο «Η δύναμη των αδυνάμων δεσμών». Σύμφωνα με τον Granovetter, η δύναμη των δεσμών συναρτάται προς την διάρκεια της γνωριμίας, την συναισθηματική ένταση, την οικειότητα και την αμοιβαιότητα των εξυπηρετήσεων.

Αυτό που μας απέδειξε ο Granovetter είναι, με λίγα λόγια, ότι οι άνθρωποι που έχουν τον σπουδαιότερο αντίκτυπο στην επαγγελματική και κοινωνική μας εξέλιξη δεν είναι τα συγγενικά και φιλικά μας πρόσωπα, τα οποία τείνουν να μοιράζονται παρόμοιες ιδέες με τις δικές μας και να συναναστρέφονται λίγο-πολύ τους ίδιους ανθρώπους με εμάς, περιορίζοντας έτσι το εύρος των εμπειριών και των ευκαιριών στις οποίες μπορούμε να εκτεθούμε.

Αντιθέτως, είναι οι «απλοί γνωστοί» αυτοί οι οποίοι συνδέουν, σαν γέφυρες, τον δικό μας μικρόκοσμο με τους μικροκόσμους όπου δραστηριοποιούνται διαφορετικοί κύκλοι ανθρώπων, οι οποίοι με την σειρά τους μπορούν να μας συνδέσουν περαιτέρω με άλλους κύκλους ανθρώπων κ.ο.κ. 

Σκεφτείτε το λίγο: οι λεγόμενοι «αδύναμοι δεσμοί» είναι πιθανότερο να γνωρίζουν πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις που ο περίγυρός μας αγνοεί. Εξ άλλου, άνθρωποι με διαφορετικό υπόβαθρο μπορούν να εισφέρουν διαφορετικές απόψεις και γνωσιολογικά πεδία, εμπλουτίζοντας την σκέψη μας.

Να επιδιώκετε, λοιπόν, να συναναστρέφεστε ανθρώπους διαφορετικούς από εσάς: μεγαλύτερους σε ηλικία, πιο επιτυχημένους, με διαφορετικό κοινωνικό-οικονομικό υπόβαθρο, με άλλη νοοτροπία από την δική σας. Είναι οι άνθρωποι που θα διαμορφώσουν την πορεία της ζωή σας περισσότερο από τον καθένα.

Δικτύωση = Άνθρωποι = Σχέσεις

«Μα δεν μπορώ να μοιράζω επαγγελματικές κάρτες στον κάθε άσχετο στο δρόμο!», σας ακούω ήδη να διαμαρτύρεστε. «Δεν μου αρέσουν κάτι τέτοια» ή «Το βιογραφικό μου μιλάει από μόνο του» είναι συνήθεις αντιδράσεις των σημερινών εικοσάρηδων. Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι: η κοινωνική δικτύωση δεν έχει την παραμικρή σχέση με το ρουσφέτι, την κολακεία ή την εκδούλευση. Ούτε, όμως, μπορεί να σημαίνει ότι θα προσεγγίζετε τις επαφές σας μόνο όταν έχετε κάτι λαμβάνειν.

Σε ένα αξιοκρατικό περιβάλλον (εκτός ελληνικού Δημοσίου, κοντολογίς), κανένα παρόμοιο τέχνασμα δεν θα σαςπάει πολύ μπροστά. Ακόμη κι αν σας ανοίξουν κάποιες πόρτες έτσι, μόνο οι ικανότητες και η προσωπικότητα σας, σε συνδυασμό με την κοινωνική σας ευφυΐα, θα τις διατηρήσουν ανοιχτές. Η κοινωνική δικτύωση έχει να κάνει με τις ανθρώπινες σχέσεις: τόσο την δημιουργία όσο την διατήρησή τους.

Οι Keith Ferrazi και Tahl Raz αναλύουν εξαιρετικά την σημασία του σχετίζεσθαι στο βιβλίο τους “Never Eat Alone”:

«Με τον καιρό, άρχισα να προσεγγίζω τους ανθρώπους βλέποντάς την προσέγγιση αυτή ως έναν τρόπο για να κάνω την διαφορά στην ζωή τους, αλλά και για να εξερευνώ, να μαθαίνω και να εμπλουτίζω την δική μου ζωή... Άπαξ και είδα τις προσπάθειές μου να δικτυωθώ από αυτήν την οπτική, επέτρεψα στον εαυτό μου να αφεθώ καθώς τις εξασκούσα σε κάθε πτυχή της επαγγελματικής και προσωπικής μου ζωής. Δεν θεωρούσα πλέον την δικτύωση σαν κάτι κρύο και απρόσωπο, όπως παλαιότερα. Αντιθέτως, αυτό που έκανα ήταν να συνδέομαι –να μοιράζομαι τις γνώσεις και τα εφόδιά μου, τον χρόνο και την ενέργεια, τους φίλους και τους συνεργάτες, την κατανόηση και την συμπόνια, σε μία διαρκή προσπάθεια να προσφέρω κάτι που να αξίζει στους άλλους, ενώ όλως συμπτωματικώς αύξανα την δική μου αξία».

Πώς, όμως, θα διευρύνετε τον κύκλο των γνωριμιών σας; Και, κυρίως, πώς θα τις αξιοποιήσετε στην επαγγελματική σας εξέλιξη; Με τα ερωτήματα αυτά θα ασχοληθούμε στις επόμενες αναρτήσεις.